Villa Sanoer is een negentiende-eeuwse buitenplaats bij Wageningen van oorspronkelijk 9 ha, waarvan nu nog het tuingedeelte van 2,3 ha resteert. Lees hier
de uitgebreide geschiedenis.
In den beginne
Villa Sanoer is gebouwd in opdracht van de familie De Vries. Kapitein De Vries voer op de koopvaardij naar het toenmalige Nederlands-Indië (het huidige Indonesië) en was koophandelaar. Met in de handel verdiend kapitaal schafte de familie ca. 9 hectare grond aan om een buitenplaats te stichten aan de oostkant van Wageningen. Het terrein omvatte zowel landbouwgrond als bos, alsmede een zogenaamde wildgraaf (een wal met greppel, die wild buiten de akkers moest houden) aan een deel van de Geertjesweg, bij een vroegere schaapsdrift naar de heidegronden.
de uitgebreide geschiedenis.
In den beginne
Villa Sanoer is gebouwd in opdracht van de familie De Vries. Kapitein De Vries voer op de koopvaardij naar het toenmalige Nederlands-Indië (het huidige Indonesië) en was koophandelaar. Met in de handel verdiend kapitaal schafte de familie ca. 9 hectare grond aan om een buitenplaats te stichten aan de oostkant van Wageningen. Het terrein omvatte zowel landbouwgrond als bos, alsmede een zogenaamde wildgraaf (een wal met greppel, die wild buiten de akkers moest houden) aan een deel van de Geertjesweg, bij een vroegere schaapsdrift naar de heidegronden.
Johan Lombarts, een leerling van de beroemde Parijse landschapsarchitect Edouard André (1840-1911), foto hiernaast, werd aangetrokken als ontwerper. In 1887 maakte hij het ontwerp voor een tuin in landschapsstijl, gecombineerd met geometrische structuren. De familie De Vries had aanvankelijk moeite iemand te vinden die de realisatie van het Lombarts’ tuinontwerp aandurfde. Uiteindelijk werd een hovenier uit Velp gevonden, die de aanleg in 1889 startte. Deze had twee jaar nodig om de aanleg van de tuin af te ronden. In de navolgende jaren verschenen een oranjerie met tuinhuis, een koetshuis met dienstwoning en een atelier op het terrein. De villa zelf werd in 1906 en 1907 gebouwd. De gebouwen waren in Neoclassicistische stijl. De stijl had duidelijke Italiaanse invloeden, welke het gevolg waren van De Vries’ reizen door Italië en de daardoor aangewakkerde liefde voor Italiaanse tuinen en architectuur.
De villa werd genoemd naar het Balinese dorp Sanoer/Sanur.
De weinige berichten die uit de periode na de voltooiing van de buitenplaats ter beschikking staan spreken van grote ontvangsten en partijen met familie en vrienden uit Indië. Eén van de weinige jaartallen die uit die periode bekend is gebleven is 1915, toen het koetshuis is afgebrand en werd vervangen door een schuur met garage voor de T-Ford van de familie.
De villa werd genoemd naar het Balinese dorp Sanoer/Sanur.
De weinige berichten die uit de periode na de voltooiing van de buitenplaats ter beschikking staan spreken van grote ontvangsten en partijen met familie en vrienden uit Indië. Eén van de weinige jaartallen die uit die periode bekend is gebleven is 1915, toen het koetshuis is afgebrand en werd vervangen door een schuur met garage voor de T-Ford van de familie.
Van pension naar studentenhuis
Villa Sanoer heeft na het overlijden van de heer en mevrouw De Vries en hun oudste zoon, enige jaren leeg gestaan. In de crisisjaren '30 werd de buitenplaats gekocht door mevrouw Van de Westeringh, echtgenote van een gefailleerde boer uit de Betuwe. Zij kocht de buitenplaats voor f 3000,- om er een zomerpension te beginnen. In de overige maanden van het jaar verhuurde zij kamers aan studenten van de Landbouwhogeschool.
Hiermee deed het grote verval van de buitenplaats zijn intrede. De nieuwe eigenaresse verkocht een deel van de grond en behield alleen de 2,3 hectare van het tuingedeelte. Haar man hield zich onledig met het slopen en verkopen van alles wat maar mogelijk was: klinkers, tuinvazen, taxushagen enz. Hij liet zelfs een groot deel van de tuin afgraven om de grond te kunnen verkopen aan de gemeente. In de oorlogsjaren heeft de buitenplaats ernstig geleden; bijgebouwen werden verwoest en de villa werd twee maal door een granaat getroffen. In de laatste zes maanden van de oorlog was er een commandopost van de Duitse artillerie gevestigd.
Na de oorlog kreeg de eigenaresse het huis terug en werden provisorisch herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Het pension werd voortgezet en de verhuur van studentenkamers kwam weer op gang.
Villa Sanoer heeft na het overlijden van de heer en mevrouw De Vries en hun oudste zoon, enige jaren leeg gestaan. In de crisisjaren '30 werd de buitenplaats gekocht door mevrouw Van de Westeringh, echtgenote van een gefailleerde boer uit de Betuwe. Zij kocht de buitenplaats voor f 3000,- om er een zomerpension te beginnen. In de overige maanden van het jaar verhuurde zij kamers aan studenten van de Landbouwhogeschool.
Hiermee deed het grote verval van de buitenplaats zijn intrede. De nieuwe eigenaresse verkocht een deel van de grond en behield alleen de 2,3 hectare van het tuingedeelte. Haar man hield zich onledig met het slopen en verkopen van alles wat maar mogelijk was: klinkers, tuinvazen, taxushagen enz. Hij liet zelfs een groot deel van de tuin afgraven om de grond te kunnen verkopen aan de gemeente. In de oorlogsjaren heeft de buitenplaats ernstig geleden; bijgebouwen werden verwoest en de villa werd twee maal door een granaat getroffen. In de laatste zes maanden van de oorlog was er een commandopost van de Duitse artillerie gevestigd.
Na de oorlog kreeg de eigenaresse het huis terug en werden provisorisch herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Het pension werd voortgezet en de verhuur van studentenkamers kwam weer op gang.
Robert Best
In 1954 huurt Best een kamer in de Villa en hij zal er tot zijn overlijden in 2019 wonen. Na zijn promoveren werkte Best als internationaal agrarisch consultant en hield hij zijn kamer aan. In 1980 was hij in staat de villa te kopen en bleef hij kamers verhuren aan studenten.
Vanaf 1980 begon Best met de restauratie en het herstel van de buitenplaats. Dankzij kopieën van de ontwerptekeningen kon hij de tuinen reconstrueren. Hij herstelde de vijverpartijen, bomenlanen, terrassen, moestuin, zichtassen en begon met het opnieuw aanleggen van het glooiende landschap. In de tekeningen van Lombard waren deze hoogteverschillen zeer nauwkeurig aangegeven. De restauratie is wat Best betreft zeker nog niet af. De vele bijgebouwen die in de oorlog en daarna zijn verwoest moeten nog herbouwd worden. Deze bijgebouwen zijn de Orangerie, Tuinhuis/Atelier en Koetshuis.